Toksik Cömertlik

Bazı insanlar, diğerlerine aşırı derecede yardım etme eğilimindedir ve buna "toksik cömertlik" veya "patolojik fedakarlık" denir. Bu kişiler, kendi ihtiyaçlarını ihmal ederken başkalarınınkini fazlaca karşılama eğilimindedirler. Ancak bu, hem veren hem de alan için zararlı olabilir, çünkü dengesiz bir ilişki dinamiği oluşturur.

Toksik cömertlik yapan ya da ‘aşırı fedakar’ olarak tanımlanabilecek bu kişiler genellikle çok fazla sorumluluk üstlenirler ve kendi sınırlarını aşarlar. Bu durum onları yorgun ve stresli hale getirir, günlük yaşamlarının olumsuz etkilenmesine sebep olabilir.

Ayrıca, bu kişiler genellikle kendi ihtiyaçlarını göz ardı ederler ve sürekli olarak başkalarını memnun etmeye çalışırlar. Bu durum, onların kendilerine olan güvenlerini azaltabilir ve ilişkilerinde dengeyi kaybetmelerine neden olabilir. Ayrıca kendi değerlerini göz ardı edebilir ve öz saygılarını kaybetmelerine neden olabilir.

‘Aşırı fedakar’ insanlar bu tutumlarını sürekli tekrarlar hale gelebilir, bu durum ise hem fiziksel hem de duygusal sağlıkları üzerinde olumsuz etkilere neden olabilir. Bu nedenle, kişinin kendi sınırlarını belirlemesi ve kendi ihtiyaçlarına öncelik vermesi önemlidir.

Peki bu tekrarlayıcı tutumu fark eden kişiler neler yapabilir?

1. Kendi Sınırlarını Belirleme: Aşırı fedakarlık yapan kişilerin öncelikle kendi sınırlarını belirlemesi önemlidir. Kendi ihtiyaçlarını tanımak ve iyi olma hallerini gözetmek, başkalarına yardım etme konusunda sınırlarını belirleyebilmelerine yardımcı olabilir.

2. Kendi İhtiyaçlarına Öncelik Verme: Kendi ihtiyaçlarına öncelik verme, aşırı fedakarlık yapan kişilerin kendi sağlıklarını korumalarına yardımcı olabilir. Kendi bakımlarını ihmal etmek yerine, zamanlarının bir kısmını kendilerine ve kendi ihtiyaç ve isteklerine ayırmaları önemlidir.

3. İletişim ve Sınır Koyma: Başkalarıyla iletişim kurmak ve sınırları belirlemek önemlidir. Aşırı fedakarlık yapan kişilerin başkalarından yardım istemeyi öğrenmeleri ve gerektiği durumlarda "hayır" demeyi öğrenmeleri önemlidir.

4. Kendine Saygı ve Kabul: Kendine saygı ve kabul, aşırı fedakarlık yapan kişilerin kendi değerlerini tanımalarına ve kendi ihtiyaçlarına önem vermelerine yardımcı olabilir. Kendilerini sevmeyi ve kendi mutluluklarını önemsemeyi öğrenmek önemlidir.

** Psikoterapi süreci aşırı fedakarlık yapan kişilere, kendi ihtiyaçlarını tanımaları, sağlıklı sınırlar oluşturmaları ve daha dengeli ilişkiler geliştirmeleri konusunda destek sağlayabilir. Terapist, kişinin bireysel ihtiyaçlarına göre özelleştirilmiş bir yaklaşım geliştirerek, kişinin terapi sürecinden en iyi şekilde faydalanmasını sağlayabilir.